న్యూఢిల్లీ, అక్టోబరు 5,
ఆరు గంటలపాటు ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్‌ నిలిచిపోవటంతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా వినియోగదారులు తీవ్ర ఇబ్బందులు పడ్డారు. సాంకేతిక సమస్యల వల్ల ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్‎కు అంతరాయం కలగటంతో దానిని సరి చేయడానికి ఉద్యోగులు తీవ్రంగా శ్రమించారు. అయితే ఆరు గంటలపాటు ఉద్యోగులు కార్యాలయ భవనంలోకి ప్రవేశించలేకపోయారు. డిజిటల్ బ్యాడ్జ్‌లను కూడా పని చేయలేదని చెప్పారు.ఫేస్‌బుక్, వాట్సాప్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్ వంటి సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్స్ సేవలు సోమవారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిలిచిపోయాయి. ఫేస్‌బుక్, వాట్సాప్, మెస్సెంజర్‎తో సహా ఫేస్‌బుక్ గొడుగు కింద పని చేస్తున్న అనేక సేవలకు అంతరాయం కలిగింది. ఇన్‌స్టాగ్రామ్, ఓకులుస్‎వీఆర్‎తో సహా నిలిచిపోయాయని ఫేస్‌బుక్ మంగళవారం ఒక అధికారిక బ్లాగ్‎లో పోస్ట్‌ చేసింది. కంపెనీ డేటా సెంటర్ల మధ్య నెట్‌వర్క్ ట్రాఫిక్‌ను సమన్వయం చేసే రూటర్లలో కాన్ఫిగరేషన్ మార్పుల వల్ల ఈ సమస్య తలెత్తిందని పేర్కొంది.ప్రపంచవ్యాప్త అంతరాయం తరువాత ఫేస్‌బుక్ ఉద్యోగులు కొందరు తాము కార్యాలయానికి వెళ్లిన విషయాన్ని వివరించారు. “ఇది ఇక్కడ అల్లకల్లోలం” అని ఒక ఉద్యోగి అసోసియేటెడ్ ప్రెస్ ఫిలిప్ క్రోథర్‌తో అన్నారు. ఫేస్‌బుక్ ఉద్యోగులు వర్క్-జారీ చేసిన సెల్‌ఫోన్ల నుంచి కాల్స్ చేసేటప్పుడు, ఇమెయిల్‌ వచ్చినప్పుడు సమస్యలను ఎదుర్కొన్నారని, కంపెనీ అంతర్గత కమ్యూనికేషన్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌ని ఉపయోగించడానికి కూడా వారు చాలా ఇబ్బందులు పడ్డారని న్యూయార్క్ టైమ్స్ పేర్కొంది. ఉద్యోగులు తమ పనులను చేయడానికి లింక్డ్ఇన్, జూమ్, డిస్కార్డ్ వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను ఉపయోగించారుడిజిటల్ బ్యాడ్జ్‌ల్లో కూడా సమస్య రావటంతో ఉద్యోగులు కార్యాలయ భవనాలు, సమావేశ గదుల్లోకి ప్రవేశించలేకపోయారు. లోపల ఉన్నవారు కూడా వివిధ గదుల్లోకి ప్రవేశించలేకపోయారు. రిమోట్ ఫేస్‌బుక్ సర్వర్లు సరిగా పనిచేయలేదు. చాలా సమయం ఫేస్‌బుక్ దాని అన్ని ప్లాట్‌ఫారమ్స్‎కు అంతరాయం కంపెనీపై తీవ్ర ప్రభావం పడిందని నెట్‌వర్కింగ్ నిపుణుడు టామ్ డాలీ వాల్ స్ట్రీట్ జర్నల్‌తో అన్నారు. ఇన్‌స్టాగ్రామ్ హెడ్ ఆడమ్ మోస్సేరీ ఈ అంతరాయాన్ని “మంచు రోజు” తో పోల్చారు.
52 వేల కోట్ల నష్టం
ఫేస్‌బుక్  అన్ని సేవలు సోమవారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపుగా ఏడు గంటల పాటు నిలిచిపోయాయి. ఫేస్‌బుక్ సేవలతో పాటు, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్, అమెరికన్ టెలికాం కంపెనీలైన వెరిజోన్, ఎట్ & టి, టి మొబైల్ కూడా గంటల తరబడి నిలిచిపోయాయి.ఫేస్‌బుక్ డౌన్ కారణంగా, దాని సహ వ్యవస్థాపకుడు, సీఈవో మార్క్ జుకర్‌బర్గ్ కూడా వ్యక్తిగతంగా భారీ నష్టాన్ని చవిచూశారు. ఆయన  నికర విలువ కొన్ని గంటల్లో 7 బిలియన్ డాలర్లు (రూ. 52,212 కోట్లు) పడిపోయింది. ఆయన  బిలియనీర్ల జాబితాలో ఒక స్థానాన్ని కోల్పోయారు.బ్లూమ్‌బెర్గ్ బిలినీర్ ఇండెక్స్ ప్రకారం,  డాలర్ నికర ధర కారణంగా జుకర్‌బర్గ్ సంపద  120.9 బిలియన్లకు తగ్గి,  బిలియనీర్లలో  ఆయన 5 వ స్థానానికి చేరుకున్నారు. అంతకు ముందు ఆయన ఈ జాబితాలో నాల్గవ స్థానంలో ఉన్నారు. ఈ సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 13 నుండి, ఆయన నికర విలువ 19 బిలియన్ డాలర్లు తగ్గింది.అదే సమయంలో, యూఎస్  స్టాక్ మార్కెట్లో, Facebook షేర్లు గట్టిగా అమ్మడం ప్రారంభించాయి.  షేర్ ధర ఒక రోజులోనే 5% పడిపోయింది. సెప్టెంబర్ మధ్య నుండి స్టాక్ 15% నష్టపోయింది.భారత కాలమానం ప్రకారం సోమవారం రాత్రి సుమారు 9:15 గంటల సమయంలో, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫేస్‌బుక్ సర్వీసులు నిలిచిపోయాయి. ఫేస్‌బుక్ సేవలతో పాటు, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్, అమెరికన్ టెలికాం కంపెనీలైన వెరిజోన్, ఎట్ & టి, టి మొబైల్ కూడా గంటల తరబడి నిలిచిపోయాయి. అయితే, సుమారు 7 గంటల పాటు డౌన్ అయిన తర్వాత, ఈ యాప్‌లు మళ్లీ పాక్షికంగా పనిచేయడం ప్రారంభించాయి.ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్ మరియు మెసెంజర్ తిరిగి ప్రారంభమైనట్లు జుకర్‌బర్గ్ సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్ ఫేస్‌బుక్ సిఇఒ మార్క్ జుకర్‌బర్గ్ చెప్పారు. అంతరాయం కలిగించినందుకు క్షమించండి. మీరు శ్రద్ధ వహించే వ్యక్తులతో కనెక్ట్ అవ్వడానికి మా సేవలను మీరు ఎంతగా విశ్వసిస్తారో నాకు తెలుసు అంటూ అయన ట్వీట్ చేశారు.ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపు 7 గంటలపాటు ఆగిపోయాయి. దీని కారణంగా బిలియన్ల మంది వినియోగదారులు సమస్యలను ఎదుర్కోవలసి వచ్చింది. ఈ సమస్య సోమవారం రాత్రి 9.15 గంటల సమయంలో తెరపైకి వచ్చింది. దీని తర్వాత ప్రజలు వెంటనే ట్విట్టర్‌లో ప్రతిస్పందనలు ఇవ్వడం ప్రారంభించారు. ఈ అంతరాయం  ప్రభావం యుఎస్ మార్కెట్‌లో ఫేస్‌బుక్ షేర్లపై కూడా కనిపించింది మరియు కంపెనీ షేర్లు 6%పడిపోయాయి. ఫేస్‌బుక్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2.85 బిలియన్ నెలవారీ క్రియాశీల వినియోగదారులను కలిగి ఉంది. వాట్సాప్‌కు 2 బిలియన్ వినియోగదారులు, ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌లో 1.38 బిలియన్ వినియోగదారులు ఉన్నారు.ఈ సమస్య పై ట్విట్టర్ లో సాంకేతిక కారణాల వలన ఈ విధంగా జరిగింది అని ఫేస్ బుక్ చెప్పింది. అయితే, అమెరికా ఇంటిలిజెన్స్ వర్గాలు చైనా హ్యాకర్ల పని అని భావిస్తున్నట్టు పేర్కొన్నారు. దీంతో వినియోగదారుల్లో అలజడి మొదలైంది. నిజానికి ఏమి జరిగింది అనేదానిపై ఇప్పటివరకూ ఫేస్ బుక్ సరైన వివరణ ఇవ్వలేదు. కానీ దాదాపు ఏడు గంటల అంతరాయం తరువాత ఫేస్ బుక్ యధావిధిగా పనిచేయడం ప్రారంభించింది. ఈ విషయంపై ఇప్పటికే ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫేస్ బుక్ పై విమర్శల జడి కురుస్తోంది.
అసలు ఏం జరిగింది
నమ్మేయాలా? రెండో వైపు లేదా? ఏడు గంటల షట్‌డౌన్‌ వెనుక కొన్ని వివాదాస్పద థియరీలు కూడా ఉన్నాయి
ఆ రెండోవైపు ఏంటో ఓసారి తెలుసుకుందాం. షట్‌డౌన్‌ వెనుక ఉన్నది సర్వర్ సమస్య, రౌటర్ ఇబ్బందులేనా.. ఒకవేళ అదే నిజమైతే తెలుసుకోలేని పరిస్థితుల్లో జుకర్‌బర్గ్ టీమ్ ఉందా. ఫస్ట్‌ టైమ్‌ 7 గంటలు. ఇంతకుముందు పావుగంట, అరగంట ఓకే.. కానీ ఇంత సుదీర్ఘ అంతరాయం వెనుక కావాలని చేసిన జిమ్మిక్కులున్నాయా? ప్రపంచంలో తన సేవల ప్రభావం ఎంతో తెలుసుకునే ప్రయత్నం ఏమైనా జరిగిందా? భవిష్యత్ వాల్యూని ఎస్టిమేట్ వేసుకునే ట్రయల్స్ కూడా ఈ ఏడుగంటల్లో జరిగాయా.. జుకర్‌ బర్గ్ రిచ్చెస్ట్‌ పర్సన్‌ లిస్ట్‌లో 5వ ప్లేస్ నుంచి 6వ ప్లేస్‌కి పడిపోయాడు. ఇది ఇప్పుడున్న లెక్క. కానీ షేర్లు పడగొట్టి, వాటిని మళ్లీ తనే కొని స్టేక్ పెంచుకునే ప్రయత్నం ఏమైనా జరిగిందా? ఇప్పటికి తగ్గిన ఆస్తి విలువ చూస్తున్నాం. కానీ రెండుమూడు రోజుల్లో పెరిగిన స్టేక్ లెక్కలూ చూస్తామా?ఇక కొట్టిపారేయలేని మరో అంశం హ్యాకింగ్‌. సైబర్ క్రైమ్స్‌లో ఇప్పుడు హ్యాకింగ్ పెద్ద సమస్య. ఒకవేళ హ్యాకింగ్ జరిగి ఉంటే.. అది బయటపడితే జుకర్‌బర్గ్ సత్తాపైనే అనుమానాలొస్తాయి. సో దాన్ని బయటపెట్టకుండా హ్యాకర్స్‌తో డీల్ సెట్ చేసుకునే క్రమంలో ఈ ఏడుగంటలూ గడిచిపోయిందా? ఇవన్నీ మేం లేవనెత్తుతున్న ప్రశ్నలు కాదు. ఇలా కూడా ఎందుకు జరిగి ఉండకూడదన్న వివాదాస్పద థియరీలు.అయితే.. ప్రపంచ జనాభా 790కోట్లు ఉంటే, ఇందులో 350కోట్ల మంది ఫేస్‌బుక్‌, వాట్సాప్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్ వినియోగిస్తున్నారు. ప్రపంచంలో రెండో అతిపెద్ద డిజిటల్‌ అడ్వర్టైసింగ్ ప్లాట్‌ఫామ్‌గా ఫేస్‌బుక్ ఉంది. ఫేస్‌బుక్‌ గంటపాటు ఆగిపోతే 5లక్షల 45వేల డాలర్ల నష్టం జరుగుతుంది.ఏడు గంటలపాటు ఫేస్‌బుక్‌, వాట్సాప్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్ ఆగిపోవడంతో జుకర్‌బర్గ్‌కు 7 బిలియన్ డాలర్ల నష్టం జరిగింది. ఒక్క ఫేస్‌బుక్‌ షేరే ఒక్కరోజులు 4.9శాతం పడిపోయింది. దాంతో, ప్రపంచ కుబేరుల్లో జుకర్‌బర్గ్‌ ఐదు నుంచి ఆరవ స్థానానికి పడిపోయాడు. ఫేస్‌బుక్‌, వాట్సాప్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్ యూజర్స్‌లో ఇండియానే టాప్‌లో ఉంది. భారతీయులు ఒక్కరోజుకి 100 బిలియన్ సందేశాలు పంపుతున్నారు. భారత్‌లో ఫేస్‌బుక్‌ యూజర్స్ 45 కోట్లు… వాట్సాప్ యూజర్స్‌ 34కోట్లు…. ఇన్‌స్టాగ్రామ్ యూజర్స్ 18 కోట్ల మంది ఉన్నారు. ఇంత సమయం పాటు నిలిచిపోయేలా చేసింది ఎవరు..? దీని వెనుక ఏదైన అంతర్జాతీయ కుట్ర ఉందా..? అమెరికా మార్కెట్లను కూడా పడేశాలా ఎవరైనా ప్లాన్ చేశారు. ఈ ప్రశ్నలకు సమాదానం అతి త్వరలోనే దొరుకుతుందని అంటున్నారు సాంకేతిక నిపుణులు.