పెట్రోలు రేటు 80 రూపాయ‌లు దాటేసింది. దేశ ఆర్థిక రాజ‌ధాని ముంబ‌యిలో రూ.85 పైనే ప‌లుకుతోంది. క‌ర్ణాట‌క ఎన్నిక‌ల ముగిసిన త‌ర్వాత‌ నుంచి పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరలు రోజురోజుకు పైపైకి వెళుతున్నాయి. ఇంతకు ముందెన్నడూ లేనంతగా పెట్రోల్‌, డీజిల్ రేట్లు పెరిగాయి. డీజిల్‌ ధర గతంలో ఎప్పుడూ లేనంతగా గరిష్ట స్థాయిని తాకింది. ఇక పెట్రోల్‌ అయితే నాలుగేళ్ల గరిష్టానికి చేరింది. దీంతో పెట్రో ధరలు సగటు వ్యక్తిని ఆందోళనకు గురిచేస్తున్నాయి. 2017 జూన్ 1 నుంచి అంత‌ర్జాతీయ మార్కెట్లన‌నుస‌రించి దేశంలో పెట్రోలు, డీజిల్ ధ‌ర‌ల‌ను రోజువారీ స‌మీక్షించాల‌ని నిర్ణ‌యించారు. రోజువారీ ధ‌ర‌ల స‌మీక్ష విధానం అమ‌ల్లోకి వ‌చ్చాక పెట్రోలు, డీజిల్ ధ‌ర‌లు పెరుగుద‌ల త‌ప్ప త‌గ్గిందే లేదు. తాజాగా సోమవారం రాత్రి పెట్రోల్‌పై లీటర్‌కు 0.32 పైసలు, డీజిల్‌పై 0.28 పైసలు పెంచారు. గురువారం దేశ‌వ్యాప్తంగా మునుపెన్న‌డూ లేని విధంగా పెట్రోలు, డీజిల్ రేట్లు ప్ర‌ధాన న‌గ‌రాల్లో తారా స్థాయికి చేరాయి. దేశ రాజ‌ధాని ఢిల్లీలో రూ.77.83గా ఉండ‌గా, ముంబ‌యిలో రూ.85.65గా ఉంది. అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌ ధరలు మన దేశంలో పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరలపై ప్రభావం చూపిస్తాయి. 2014 జూన్‌ నుంచి 2016 జూన్‌ వరకు అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌లో చమురు ధరలు తగ్గుతూ వచ్చాయి. కానీ పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరలు మాత్రం మనకు తగ్గలేదు. పైగా గతేడాది జూలై నుంచి ఇప్పటి వరకు ధరలు ఏకంగా 47శాతం పెరిగాయి. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఒపెక్ దేశాల్లో ఎక్కువ‌గా పెట్రోలు, డీజిల్ దొరుకుతుంది. దాంతో అవి ఎప్పుడు ఎంత వెలికితీయాలి, స‌ప్లై ,డిమాండ్ల‌ను ఎలా నిర్వ‌హించాల‌నే విష‌యంపై ఎప్ప‌టిక‌ప్పుడు నిర్ణ‌యాలు తీసుకుంటాయి. అవ‌స‌రాన్ని బ‌ట్టి స‌ప్లై సంబంధించిన నియంత్ర‌ణ‌ల‌ను చేస్తుంటారు. దీంతో అంత‌ర్జాతీయంగా ధ‌ర‌ల మార్పు సంభ‌విస్తూ ఉంటుంది నిజానికి అంత‌ర్జాతీయ మార్కెట్లో ప్ర‌స్తుతం ఉన్న ధ‌ర‌ల ప్ర‌కారం ప్ర‌భుత్వం ఎక్స్సైజ్ సుంకాలు, ప‌న్నులును పెంచ‌క‌పోయి ఉంటే లీట‌ర్ పెట్రోలు రూ.50 లోపే, డీజిల్ లీట‌ర‌కు రూ.40 లోపే ఉండేవి. కానీ గ‌త కొద్దిరోజులుగా అమెరికా ... ఇరాన్ అణు ఒప్పందంపై వ్య‌వ‌హ‌రిస్తున్న తీరుతో అంత‌ర్జాతీయంగా ధ‌ర‌లు మండిపోతున్నాయి. దీనికితోడు ప్రభుత్వాల పన్నుల మోత పరిస్థితిని మరింత దిగజారుస్తున్నది. కేంద్రం వసూలు చేసే ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీ, రాష్ట్రాలు వసూలు చేసే వ్యాట్‌లతో పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరలు భారీగా పెరుగుతున్నాయి. మనం కొనుగోలు చేస్తున్న లీటర్‌ పెట్రోల్‌లో 48.2శాతం ఈ పన్నుల వాటానే చెల్లిస్తున్నామంటే మీరు నమ్మగలరా. ఇక డీజిల్‌ ధరలో 38.9 శాతం పన్ను కడుతున్నాం.ఒక్కో పెట్రోలు బంకులో స‌గ‌టున 3వేల నుంచి 4 వేల లీట‌ర్ల పెట్రోలు అమ్మ‌కాలు జ‌ర‌గొచ్చ‌ని అంచ‌నా. ఈ లెక్క‌న ఒక్కో లీట‌ర్ పైన ప‌న్నుల రూపంలో వినియోగ‌దారుల మీద రూ.35 అధిక భారం ప‌డుతోంది. అంత‌ర్జాతీయ మార్కెట్లో ధ‌ర‌లు త‌గ్గిన‌ప్పుడు ప్ర‌భుత్వ ఆదాయం ప‌డిపోతుంద‌నే భ‌యంతో ప్ర‌జ‌ల‌పై ఎక్సైజ్, వ్యాట్‌ల‌ను పెంచుకుంటూ పోవ‌డం వ‌ల్ల తెలుగు రాష్ట్రాల్లో పెట్రోలు, డీజిల్ ధ‌ర‌లు చాలా ఎక్కువ‌గా ఉంటున్నాయి. తెలంగాణ‌లో ప‌క్క రాష్ట్రాల‌తో పోలిస్తే వ్యాట్ ఎక్కువ‌గా ఉండ‌టం కూడా హైద‌రాబాద్ న‌గ‌రంలో పెట్రోలు, డీజిల్ ధ‌ర‌లు అధికంగా ఉండేందుకు మ‌రో కార‌ణంగా నిలుస్తోంది. నవంబర్‌ 2014 నుంచి జనవరి 2016 వరకు కేంద్ర ఆర్థికమంత్రి అరుణ్‌జైట్లీ ఏకంగా 9సార్లు ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీని పెంచారు. ఆ సమయంలో అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ధరలు పతనమవడంతో ప్రభుత్వ ఆదాయానికి గండిపడి ఆ లోటును ఇలా పన్నురూపంలో వసూలు చేశారు. అయితే ఆ తర్వాత పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరలు భారీగా పెరుగుతున్నా ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీని మాత్రం తగ్గించడం లేదు. పెట్రోల్‌ ధరలు తగ్గుతున్నాయంటే వెంటనే ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీ, వ్యాట్‌ను పాలకులు పెంచేస్తారు. ఆ తర్వాత పెట్రో ధరలు పెరుగుతున్నాయంటే మాత్రం వాటిని ఏమాత్రం తగ్గించదు. గతేడాది అక్టోబర్‌లో ఒక్కసారి మాత్రమే లీటర్‌కు రెండు రూపాయలు తగ్గించారు. ఆ తర్వాత 15 నెలల కాలంలో మొత్తంగా లీటర్‌ పెట్రోల్‌పై 11 రూపాయల 77 పైసలు, లీటర్‌ డీజిల్‌పై 13 రూపాయల 47పైసల మేర ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీ పెంచి సామాన్యుడి నడ్డివిరిచారు. ఎక్సైజ్‌ డ్యూటీ పెంచడం వల్ల ప్రభుత్వానికి 2016-17 ఆర్థిక సంవత్సరానికిగాను 2,42,000 కోట్ల ఆదాయం లభించింది. సర‌ఫ‌రాల‌ను నియంత్రించిన కార‌ణంగా సైతం అంత‌ర్జాతీయంగా ముడి చ‌మురు ధ‌ర‌లు పెరిగాయి. ముఖ్యంగా రేట్ల‌ను స్థిరంగా ఉంచేందుకు గాను ఒపెక్ దేశాలు స‌ర‌ఫ‌రాను క్ర‌మ‌బ‌ద్దీక‌రించేందుకు ప్ర‌య‌త్నించిన కార‌ణంగా అంతర్జాతీయంగా ఇంధ‌న ధ‌ర‌లు గ‌త వారం పైపైకి వెళ్లాయి. వెనిజులా దేశంలో ఉత్ప‌త్తిని 2016లో రోజుకు 2.3 మిలియ‌న్ బ్యారెళ్ల నుంచి, 2018లో రోజుకు 1.6 బ్యారెల్ కు త‌గ్గించ‌డం పరిస్థితి మరింత దిగ‌జారేలా చేసింది. లిబియాలో వాతావ‌ర‌ణం స‌రిగా లేక‌పోవ‌డం, ఇరాన్ దేశంపై అమెరికా ఆంక్ష‌ల కార‌ణంగా అక్క‌డ నుంచి స‌ప్లై త‌క్కువ‌గా ఉండ‌టం వంటివి ప‌రిస్థితిని గోరుచుట్ట‌పై రోక‌టిపోటులా త‌యార‌య్యేలా చేశాయని అంత‌ర్జాతీయ నిపుణులు చెబుతున్నారు.